Yaklaşık 38 milyon nüfusa sahip Polonya‘da nüfusun yalnızca yüzde 0,1’i Müslüman olmasına karşın İslam aksisi telaffuzlar medya ve siyasi tartışmalarda geniş biçimde yer alıyor.
BEYAZ CİLTLİ VE KATOLİK OLMAYANLARA YÖNELİK YABANCI DÜŞMANLIĞI
Doğu Avrupa’da İslam ve toplumsal cinsiyet alanlarında araştırmalar yapan, ABD’deki Northwestern Üniversitesi’nde konuk araştırma vazifelisi Hekim Anna Piela, Polonya‘da 2015’te seçilen sağ hükümetle artan Müslüman zıtlığını kıymetlendirdi. Piela, Polonya‘da 2015’ten bu yana iktidarda olan sağcı Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) idaresinde toplumsal ve kültürel alanda önemli formda sağ telaffuzlara yönelindiğini belirterek, ” Polonya‘da Müslüman aykırılığı, mülteci krizi ve sağcı hükümetle yükselişe geçti. Beyaz ciltli ve Katolik olmayanlara yönelik yabancı düşmanlığı bilhassa Müslümanlarla evlenen Polonyalıları daha çok gaye alıyor.” dedi.
“MÜSLÜMAN ERKEKLE EVLENİLMESİ BİYOLOJİK İHANET OLARAK GÖRÜLÜYOR”
Polonya‘da Müslüman zıtlığının cinsiyetçi istikameti olduğunu anlatan Piela, “Leh bir bayanın Müslüman erkekle evlenmesi ‘basit ihanet’ olarak görülmüyor. Bayan tıpkı vakitte Müslüman erkekten çocuk sahibi olacağı için ulus devlete biyolojik olarak da ihanet içinde görülüyor.” sözünü kullandı.
“DÜŞÜK GELİRLİ GÖÇMENLER IRKÇILIĞA MARUZ KALIYOR”
Piela, Polonyalıların zihninde yüksek gelirli işlerde çalışmayan Müslüman göçmenlerin kebap restoranlarıyla özdeşleştirildiğine dikkati çekerek “Düşük gelirli göçmenler ağır nefret söylemi, ayrımcılık ve ırkçılığa maruz kalıyor. Bir de sonradan Müslüman olan Polonyalıların karşılaştığı Müslüman zıddı telaffuzlar var. Ülkede ekseriyetle bayanların Müslümanlığa yöneldiği söylenebilir. Bu bayanlar dine ve ulusa ihanet eden bireyler olarak damgalanıyor.” diye konuştu.
“SONRADAN MÜSLÜMAN OLANLAR İÇİN İŞ BULMAK DA ZORLAŞIYOR”
Polonya‘nın Müslüman tersliği bağlamında öteki Doğu Avrupa ülkelerinden farklı olmadığına vurgu yapan Piela, toplam nüfusa oranla az sayıda Müslüman’ın yaşadığı Polonya, Macaristan, Litvanya üzere ülkelerdeki Müslüman tersliğini “Platonik İslamofobi” olarak tanımlandığını söyledi. Piela kelamlarını şöyle sürdürdü: ” Polonya‘nın çok güçlü Katolik olması İslamofobi bağlamında bu ülkeyi öteki Doğu Avrupa ülkelerinden farklı kılmıyor. Avrupa toplumları Müslümanlara yönelik ırkçılık üzere çok yakışıksız ve fecî bir şeyde birleşiyor. İslam’ı seçen Avrupalıların ailelerinin kendilerinden uzaklaştığını biliyoruz. Sonradan Müslüman olup İslami semboller taşımaya başlayan şahıslar toplumda da öteki haline geliyor bu yüzden Müslüman olanlar için iş bulmak da zorlaşıyor”
Piela, ülkedeki Müslümanların kendi ortalarında farklı toplumsal alt kümelere ayrıldığını ve bu kümelerin farklı seviyede Müslüman aykırılığıyla karşılaştığını aktararak ” Polonya‘nın lokal ögesi olan Müslüman Tatarlar var. Tatarlar, akıcı biçimde Lehçe konuştukları ve sakal, başörtüsü üzere Müslümanlarla özdeşleşen sembolleri çoklukla taşımadıkları için Müslüman zıddı önyargı ve hücumların radarından kaçabiliyorlar.” biçiminde konuştu.
ÜLKEYE YENİ GELENLER DAHA FAZLA MAKSAT HALİNDE
Polonya‘ya mülteci krizinden evvel yerleşen Çeçenler, Türkler ve Arapların ülkedeki Müslüman nüfusu oluşturan ögeler ortasında yer aldığına işaret eden Piela, toplumdaki Müslüman zıtlığının göçmenlerin sosyo-ekonomik seviyesine nazaran değiştiğini ve ülkeye yeni gelenlerin daha fazla ırkçı hücuma uğradığını aktardı. Piela, fizikî görünüş ve ırkın da Müslüman aykırısı akına uğrama ihtimalini artırdığının altını çizerek Orta Doğulu ve Afrikalıların cilt renkleri nedeniyle Müslüman zıddı taarruzlara karşı daha savunmasız olduğunu söz etti.
MÜSLÜMANLAR MEDYADA YALNIZCA OLUMSUZ OLARAK TEMSİL EDİLİYOR
Polonya‘da Pis hükümetinin iktidara geldiği 2015’ten bu yana merkez medyayı denetim ettiğini ve basında Müslüman temsilinde yalnızca olumsuz örneklere yer verildiğini anlatan Piela, “Hükümet yetkilileri uydurma dehşetler üretiyor. Müslümanlar 2015’ten beri medyada çok derecede olumsuz imaja sahip. Avrupa 2019 İslamofobi Raporu’nun Polonya kısmını hazırlarken yaptığım medya taramalarında neredeyse hiç olumlu Müslüman temsile rastlamadım.” diye konuştu.
Piela, Müslümanların medyada ya terörist ya da terörist olma yolundaki şahıslar olarak gösterildiğini ve daha sonra işin içine toplumsal cinsiyet kalıplarının dahil edildiğini kaydederek, medyada yaygın halde “Müslümanların bayanları ezdiğine ve bilhassa alakaları olursa Polonyalı bayanlar üzerinde tahakküm kurmak istediğine” dair temsilin kullanıldığını söyledi.
“POLONYALILAR SOKAKLARDA İNSAN ÇEŞİTLİLİĞİNE ALIŞKIN DEĞİL”
Piela, Avrupa’da çıkarılan burka yasaklarına değinerek şunları kaydetti: “Batı Avrupa’da birçok ülke burka yasağı getirdi ve bunlar doğal olarak Müslüman bayanları gaye alan yasaklar. Litvanya ve Bulgaristan da buna benzeri burka yasakları çıkardı. Burkayı yasaklayan bu kanunların teknik olarak hiçbir işlevi olmayacak. Litvanya’da yüzünü kapatacak halde tesettürlü kaç bayan var? Üç mü? Aslında onların engellediği 5-10 bayanın dini olarak inandıkları halde sokağa çıkması. Bunlar politik dayanak kazanmak için üretilen popülist siyasetler. Yani İslamofobi’nin politik sebepler ve gayelerle operasyonelleştirilmesi.”